ARTELEKU

Publicaciones / Edonor denak ezein ez. Autorearen Heriotzaz harantzago (2. Alea)

Edonor denak ezein ez. Autorearen Heriotzaz harantzago (2. Alea)

Autoretza, istorioa kontatzeko jabegoa legeztatzen duen erantzukizun esleipena da; Baina era berean, egintza eta autorearen arteko erlazio paradoxiko bat esartzen du, bere gozamenean «baloreen» izaera absolutua deuseztatzen duena. Etika, poetika, estetika, experientzia erlijiosoa, psikologia, jakintza... emantzipazio eta errealizazio irrika faustikoa den experientzia modernoak, modu desberdinez Barthes-ek «autorearen heriotza» deitu zuena ikertzen du, hots, ohar nekrologikoen mendeko tradizio horren beste ondorio bat, tradizio horren adierazgarri nagusia Nietzsche-k iragarritako Autorearen (Autistaren?) heriotz maiseatua delarik. Obra modernoak autorearen kitapen antzeko zerbait azaltzen du, zatikako experientzia baten paroxismoan galtzen dena -zenbait expresionismotan gertatzen den bezala- edo esentziaren gorenekoari leku emateko atzeratzen dena -abstrakzio jakin batean gertatzen den bezala-, edo obratik kanpo iharduteko obra horretatik alde egiten duena -minimalismo kontzeptualean bezala-, edo intertestualtasuneko jai-programa batean ikuslearekin bat egiten duena. Enuntziazioaren hasierako egoera baterantz deslekuturik, obra adierazpenik gabe agertzen da, anonimoa zeinu huts baten antzera edo berehalakoa ohizko objektu bat bezala. Jadanik ez du norbait adierazten. zerbait gehienez ere. Edo obrak pentsaraziko lukeen «autore-beste bat» baten testigantza egiten du; Edo, erreprodukzio tekniko edo itxuraketaren bitartez, autoretzaren mugetatik ihes egiten du. Autorearen Grina hori krisi errito batean betikotzen den bitartean, misteriozko irrika berrituak berpizten dira autoretzaren irudian, autoretzako «experientzia libre» posible eta liluragarri bati bidea itxiz.